Η Διατροφή των Καναρινιών

Στοιχεία από τις Διατροφικές Συνήθειες της Εκτροφής μου

Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι όσοι διαβάζουν αυτό το κομμάτι διατηρούν καναρίνια στο σπίτι τους, καθώς επίσης και ότι οι ίδιοι πιστεύουν ότι τα ταΐζουν σωστά, μιας που – προφανώς – και δεν έχουν πεθάνει απ’ την πείνα!

Όμως πόσοι από εμάς είμαστε βέβαιοι ότι η διατροφή των καναρινιών μας είναι «σωστή», ή λήρης; Η απάντηση δεν είναι και δύσκολη: Κανένας μας δεν είναι βέβαιος. Απλά, όσο φαίνεται ότι η «συνταγή» μας δουλεύει, τόσο κι εμείς αποφεύγουμε να μεταβάλλουμε τις συνήθειές μας. Και αυτή είναι και η δική μου συμβουλή σε όσους φίλους ενδιαφέρονται να εκτρέφουν και να αναπαράγουν καναρίνια με επιτυχία: Όσο ο καθένας είναι ευχαριστημένος με τα αποτελέσματα (υγεία των πουλιών, μακροζωία, ενεργητικότητα, αντοχή στις ασθένειες, ανοχή στο κρύο, αναπαραγωγικότητα κ.α.) τότε μην αλλάζετε τίποτα. Εγώ απλά θα καταθέσω τις διατροφικές συνήθειες που διατηρώ στην δική μου εκτροφή, προς χάριν ανταλλαγής απόψεων και γόνιμου διαλόγου.

_______________

Τα καναρίνια είναι βασικά σποροφάγα πτηνά, και το 80%-85% της καθημερινής τους διατροφής οφείλει να αποτελείται από σπόρια. Προσωπικά, έχω πάντα διαθέσιμο ένα μίγμα από σπόρους σε όλα τα κλουβιά, το οποίο και ανανεώνεται ΚΑΘΕ πρωί. Αυτό γίνεται για λόγους τους οποίους θα εξηγήσω παρακάτω.

Το μίγμα αποτελείται από μια σειρά πάνω από 8-9 ειδών σπόρων, με βάση το ασπούρι (γνωστό και ως κεχρί, αν και δεν είναι) και διεθνώς αποκαλούμενο ‘καναρινόσπορο’ (canary seed). Το ασπούρι αποτελεί τουλάχιστον το 75% του μίγματος, ενώ υπάρχουν και ημέρες της εβδομάδας που μπορεί και να ταΐζω 100% ασπούρι!

Το ασπούρι είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (55%), και την θεωρώ την ιδανική τροφή για όλο το χρόνο. Είναι ο μόνος σπόρος που δεν απουσιάζει καμία ημέρα από το σιτηρέσιο των καναρινιών μου, ενώ παραμένει και ο μοναδικός σπόρος που ταΐζω τα ασθενή πουλιά όσο διαρκεί η θεραπευτική αγωγή τους (εκτός, φυσικά, αν η ίδια η αγωγή απαιτεί άλλη συγκεκριμένη τροφή).

Το υπόλοιπο μίγμα αποτελείται από βρώμη, κυανή παπαρούνα («Παπαρούνα Ιμαλαΐων»), καμελίνα, λιναρόσπορο, νίζερ, λευκή περίλλα και κεχρί Σενεγάλης.

Καναρινόσπορο (canary seed)

Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας συχνά προσθέτω περισσότερο νίζερ, που μπορεί να φτάσει το 15%-20% σε ορισμένες ημέρες, για όσα καναρίνια μένουν σε κλούβες έξω σε ανοικτό χώρο.

Η κυριότερη διαφορά που ξεχωρίζει τους σπόρους μεταξύ τους, είναι η περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες και λίπη. Έτσι, όπως μπορούμε να δούμε ενδεικτικά και στον παρακάτω πίνακα, το ασπούρι περιέχει 6% λίπη και 55% υδατάνθρακες – ενώ, αντίθετα, το νίζερ περιέχει 15% υδατάνθρακες και 32% λίπη (γι’ αυτό και η ανάγκη να καταναλώνεται περισσότερο νίζερ τις κρύες ημέρες του χειμώνα).

Νιζερ
Σπόρος % Λίπη % Υδατάνθρακες % Πρωτεΐνες % Μεταλλικά στοιχεία
Ασπούρι 6 55 14 2
Βρώμη 5 56 11 2
Νίζερ 32 15 17 7

Ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία που διατηρώ με ευλάβεια στην εκτροφή μου είναι η δοσολογία. Ταΐζω όλα τα καναρίνια μου μία κουταλιά της σούπας τροφή κάθε ημέρα. Αυτό μπορεί από τη μία να σημαίνει ότι απαιτείται ανανέωση του περιεχόμενου της ταΐστρας καθημερινά - και μάλιστα νωρίς το πρωί – αλλά από την άλλη με βεβαιώνει ότι τα καναρίνια μου θα φάνε όλους τους σπόρους, χωρίς να καταναλώνουν μόνο αυτούς που προτιμούν. Έτσι είμαι βέβαιος ότι τα πουλιά δεν θα παχύνουν, ενώ ταυτόχρονα εκμηδενίζω την ανάγκη να «φυσάω» τους σπόρους για να καθαρίσω τα τσόφλια από την κορυφή.

Από τα τέλη της πτερόροιας μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου (οπότε και ξεκινάω την προετοιμασία για τα ζευγαρώματα) οι σπόροι είναι και η μόνη διατροφή που προσφέρω στα καναρίνια μου. Αυτό γίνεται προκειμένου να «ξεκουράσω» το γαστρεντερικό τους σύστημα από τα συμπληρώματα διατροφής που καταναλώνουν την περίοδο της έντασης (ζευγαρώματα, πτερόροια).

___________

Την υπόλοιπη χρονιά τα καναρίνια καταναλώνουν και αυγοτροφή, σε ποσότητα και συχνότητα ανάλογα με την περίοδο (πχ καθημερινά όταν μεγαλώνουν νεοσσούς, ή 3 φορές την εβδομάδα κατά τη διάρκεια της πτερόροιας). Η δοσολογία της αυγοτροφής είναι ακόμη πιο αυστηρή, και μόνο μια κουταλιά του γλυκού προσφέρεται ανά καναρίνι. Το καναρίνι είναι ένας οργανισμός 20γρ-30γρ και εκτιμώ ότι δεν χρειάζεται να καταναλώνει παραπάνω αυγοτροφή κάθε ημέρα.

Επειδή χρησιμοποιώ αυγοτροφή του εμπορίου, φροντίζω πάντα να μουλιάζω λίγο το μίγμα, χρησιμοποιώντας επεξεργασμένα δημητριακά (RUSK) με νερό. Εκμεταλλεύομαι πάντα το νερό του rusk προκειμένου να προσθέτω στην τροφή συμπληρώματα διατροφής και χρωστικές ουσίες κατά βούληση.

____________

Τέλος, θα ήταν μεγάλη παράλειψη, εάν δεν κάναμε αναφορά στην σημαντικότητα παροχής φρέσκου νερού στα καναρίνια μας. Φροντίζω να ανανεώνω κάθε ημέρα το νερό σε όλες τις ποτίστρες πρώτο πράγμα κάθε πρωί.

Το νερό το οποίο παρέχω στα καναρίνια είναι φιλτραρισμένο από κατάλληλο φίλτρο του εμπορίου, προκειμένου να παρακρατείται όλο το υπερβάλλον χλώριο με το οποίο οι τοπικές αρχές επεξεργάζονται τα ύδατα στις αστικές περιοχές. Εναλλακτικά, μπορεί κανείς να γεμίζει με νερό ένα ανοικτό δοχείο (βάζο, κουβά, ή ακόμα και ένα απλό ποτήρι) από την προηγούμενη, και να προσφέρει το νερό στα καναρίνια του την άλλη ημέρα το πρωί. Όλο το χλώριο θα έχει εξατμιστεί!

Προχωρώντας ένα ακόμη βήμα παραπέρα, έχω εδώ και καιρό αντικαταστήσει όλες τις ποτίστρες κλασσικού τύπου, με άλλες ποτίστρες με μπίλιες στην εκροή (όπως αυτές για τα μικρά τρωκτικά), προκειμένου να αποφεύγω την συγκέντρωση σκόνης και σκουπιδιών στο νερό των καναρινιών.

Κάθε Σάββατο προσθέτω στο νερό και λίγο αφιλτράριστο βιολογικό μηλόξυδο (3ml ανά λίτρο). Το μηλόξυδο παρέχει στα καναρίνια απαραίτητα ένζυμα και μεταλλικά στοιχεία όπως το μαγνήσιο, το φώσφορο και τον σίδηρο, ενώ περιέχει και βιταμίνες C, B1, B2, B6 και E. Ταυτόχρονα, κατέχει και απολυμαντικές ιδιότητες και εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηριδίων στις ποτίστρες.

Παρ’ όλα αυτά, έχω διαβάσει ότι το ξύδι εμποδίζει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, και η παροχή μηλόξυδου στα πουλιά την περίοδο της αναπαραγωγής επιφέρει εύθραυστα αυγά με λεπτό τσόφλι. Προσωπικά, δεν έχω διαπιστώσει τέτοια παρατήρηση, και επιλέγω να προσθέτω μηλόξυδο στο νερό, καθ’ όλο τον χρόνο. Αυτές είναι, επιγραμματικά, οι καθημερινές συνήθειες που τηρώ στην εκτροφή μου. Θυμίζω ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά πιο συγκεκριμένα στα καναρίνια χρώματος και ιδίως στα κόκκινα μωσαϊκού. Πολλοί εκτροφείς θα σας βεβαιώσουν ότι στα καναρίνια φωνής απαιτείται διαφορετικό μίγμα σπόρων, ενώ το ίδιο υποστηρίζεται και για καναρίνια τύπου, ή τα καναρίνια που δεν φέρουν τον κόκκινο παράγοντα.

Γιάννης Κουλέτσης

Πηγές:
Bishop, Ross & Riggs, Tom – ‘Avian Conversations’, Μάι/Ιούν. 2001
De Schinkel, Dirk; «De Voeding van Onze Vogels», στο http://www.deschinkel.be